عبادت درماه شعبان

انشاالله که عاقبت بخیر بشوید . التماس دوعا

علت نام گذارى
شعبان از مادّه شَعْباً به معنى پراکنده شدن است، و چون ارزاق بندگان در این ماه منشعب مى شود و یا اینکه اعراب براى طلب کردن آب به صحراها پراکنده مى شدند. این ماه را شعبان نامیدند.(1)


اعمال مشترک اول هر ماه
1ـ دعا
در زمان دیدن هلال ماه خواندن دعاى هلال وارد شده است و أقلّش آن است که سه مرتبه بگوید اللّهُ اَکْبَر و سه مرتبه لا إلهَ الَّا الْلّه و سپس بگوید: اَلْحَمْدُ لِلّهِ الَّذى أذْهَبَ شَهْرَ کَذا وَ جاءَ بِشَهْرِ کَذا. بهترین دعاى زمان رؤیت هلال دعاى 43 «صحیفه سجّادیه» است.(2)

2ـ قرآن
خواندن هفت مرتبه سوره «حمد».(3)

3ـ روزه
از أمورى که بر آن تأکید شده، سه روز روزه گرفتن در هر ماه است. مرحوم «علّامه مجلسى»(رحمه الله) در «زادالمعاد» مى گوید: مطابق مشهور، این سه روز، پنجشنبه اوّل ماه و پنجشنبه آخر ماه و چهارشنبه اوّل از دهه وسط ماه است.(4)

4ـ نماز
شب اوّل ماه: دو رکعت نماز بجا آورد، به این نحو که: در هر رکعت پس از سوره «حمد» سوره «انعام» را بخواند سپس از خداوند متعال بخواهد که او را از هر ترسى و هر دردى ایمن گرداند.
روز اوّل ماه: خواندن نماز اوّل ماه که آن دو رکعت است، در رکعت اوّل بعد از «حمد» سى مرتبه سوره «توحید» و در رکعت دوّم بعد از «حمد» سى مرتبه سوره «قدر» بخواند و بعد از نماز صدقه اى در راه خدا بدهد; هر کس چنین کند، سلامت خود را در آن ماه از خداوند متعال گرفته است.(5)


اعمال مشترک ماه شعبان
1ـ روزه
روزه مستحبى در این ماه بسیار تأکید شده است. رسول گرامى اسلام(صلى الله علیه وآله) این ماه را روزه مى گرفت و آن را به ماه مبارک رمضان وصل مى کرد.
روایات فراوانى درباره روزه ماه شعبان وارد شده است، از جمله اینکه رسول خدا(صلى الله علیه وآله)فرمود: شعبان ماه من است و رمضان ماه خداست; هرکس یک روز از ماه مرا روزه بدارد، من در قیامت شفیع او خواهم بود و هر کس، دو روز از آن را روزه بگیرد، خداوند گناهان گذشته اش را مى آمرزد و هر کس که سه روز روزه بدارد، به او گفته مى شود (از گناهان پاک شده اى) اعمالت را از ابتدا شروع کن.(6)

2ـ ذکر
1) طبق روایتى از امام صادق(علیه السلام) هر روز هفتاد مرتبه بگوید: اَسْتَغْفِرُ اللّهَ وَ اَسْأَلُهُ التَّوْبَةَ.(7)
2) هر روز گفتن هفتاد مرتبه: اَسْتَغْفِرُ اللّهَ الَّذى لا اِلهَ اِلّا هُوَ الرَّحمنُ الرَّحیم، اَلْحَىُّ الْقیُّومُ، وَ اَتُوبُ اِلَیْهِ.
از روایت استفاده مى شود که بهترین ذکرها در این ماه استغفار است و هر کس هر روز از این ماه هفتاد مرتبه استغفار بگوید، مثل آن است که در ماه هاى دیگر هفتاد هزار مرتبه استغفار کرده باشد.(8)
3) در مجموع این ماه، گفتن هزار مرتبه:لا اِلهَ إِلّا اللّهُ، وَ لا نَعْبُدُ اِلاَّ اِیّاهُ، مُخْلِصینَ لَهُ الدّینَ، وَ لَوْ کَرِهَ الْمُشْرِکُونَ.
در روایتى از رسول خدا(صلى الله علیه وآله) آمده است: کسى که چنین کند; در قیامت در حالى از قبرش خارج مى شود که چهره اش مثل ماه شب چهارده مى درخشد.(9)
4) در این ماه صلوات بسیار فرستادن . صلوات بر پیامبر و آلش(علیهم السلام) در این ماه ثواب بسیارى دارد. در حدیثى از امام صادق(علیه السلام) نقل شده است که پیامبراکرم(صلى الله علیه وآله) فرمود: شعبان ماه من است، در این ماه بر من و آل من، بسیار صلوات بفرستید.(10)

3ـ صدقه
صدقه دادن و کمک به نیازمندان در این ماه فضیلت فراوان دارد. در روایتى از امام رضا(علیه السلام) آمده است که صدقه در این ماه سبب نجات از آتش دوزخ است.(11)

4ـ نماز
در هر پنجشنبه ماه شعبان، دو رکعت نماز خوانده شود، به این نحو که در هر رکعت بعد از سوره «حمد» صد مرتبه سوره «توحید» بخواند و پس از سلام نماز، صد مرتبه صلوات بفرستد.
در روایتى که امیرالمؤمنین(علیه السلام) از رسول خدا(صلى الله علیه وآله) نقل کرده، آمده است: هر کس این نماز را بجا آورد، خداوند هر حاجتى از حاجت هاى دینى و دنیوى او را برآورده مى سازد، و هر کس آن روز را روزه بدارد، خداوند بدنش را بر آتش دوزخ حرام مى گرداند.(12)

5ـ دعا
در هر روز از ماه شعبان در وقت ظهر و نیمه شب صلواتى که از امام سجاد(علیه السلام) نقل شده است را بخواند. ابتداى آن چنین است:
اللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحمَّد وَ آلِ مُحَمَّد، شَجَرَةِ النُّبُوَّةِ، وَ مَوْضِعِ الرِّ سالَةِ، وَ مُخْتَلَفِ الْمَلائِکَةِ، و مَعْدَنِ الْعِلْمِ، و..الخ.(13)

6ـ مناجات
خواندن مناجات شعبانیه، به گفته عالم بزرگوار مرحوم سید بن طاووس(رحمه الله) در کتاب اقبال، این مناجات را امیرالمؤمنین(علیه السلام) و فرزندانش(علیهم السلام) در ماه شعبان مى خواندند. ابتداى آن این چنین است:
اللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحمَّد وَ آلِ مُحَمَّد، وَاسْمَعْ دُعائى اِذا دَعوْتُکَ، وَاسْمَعْ نِدائى اِذا نادَیْتُکَ، و..الخ.(14)
ـــــــ
1-حوادث الایّام، صفحه 7.
2-وقایع الایّام، صغحه 11.
3-مفاتیح نوین، صفحه 579.
4-مفاتیح نوین، صفحه 580.
5-مفاتیح نوین، صفحه 579.
6-مفاتیح نوین، صفحه 651.
7-مفاتیح نوین، صفحه 651.
8-مفاتیح نوین، صفحه 652.
9-مفاتیح نوین، صفحه 652.
10-مفاتیح نوین، صفحه 652.
11-مفاتیح نوین، صفحه 652.
12-مفاتیح نوین، صفحه 652.
13-مفاتیح نوین، 653.
14-مفاتیح نوین، صفحه 654.